Dr. Ákos Zoltay Korzenie dialogu społecznego prowadzonego w UE na szczeblu branżowym w górnictwie sięgają kilkudziesięciu lat wstecz, bowiem w związku z zarządzaniem systuacją konfliktową powstałą w czasie restrukturyzacji górnictwa węglowego – na początku spontaniczną - a później coraz bardziej znaczącą rolę otrzymała wspłpraca pracodawców i pracobiorców. Zainstnia specyficzna sytuacja jako, że tendencje gospodarki światowej stworzyły jednakowo niekorzystną sytuację zarówno dla pracodawców jak i dla pracobiorców. Pracodawcy masowo utracili swoje przedsięwzuięcia górnicze a pracobiorcy swoje miejsca pracy, źródła egzystencji. Wspólnym interesem było najmniej dotkliwe sterowanie tym procesem w państwach członkowskich ówczesnej unii. Chcąc złagodzić drastyczny wzrost bezrobocia drogą przeszkolenia i dokształcenia zatrudnionych , tworzenia nowych miejsc pracy, wykorzystania ogromnych zasobów unijnych. W utworzeniu ogólnego systemu instytucji dialogu branżowego UE powstały dwa dokumenty o derminującym znaczeniu:
W osiąganiu celów sformułowanych w w/w dokumentach partnerzy socjali zarówno po stronie pracodawców jak i pracobiorców mają determinujące znaczenie. Po stronie pracodawców Komisji d/s dialogu socjalnego w przemyśle wydobywczym (górnictwie) UE uczestniczą znaczące organizacje międzynarodowe poszczególnych branży górniczych: EUROMINES, EUROCOAL, IMA., APEP. Z punktu widzenia tych europejskich orgacizacji zawodowych i pracodawczych wybitne znaczenie ma realizacja celów „strategii lizbońskiej” w świetle „zrównoważonego” rozwoju. Poprawa konkurencyjności wiąże się organicznie z kształceniem sił roboczych oraz sprzyjającym otoczeniem w zakładzie pracy, kwestiami zdrowia i bezpieczeństwa, w czym po stronie pracodawców EMCEF jest partnerem strategicznym. Jest jasne dla wszystkich, że dobrze funkcjonującą, konkurencyjna gospodarka, przedsięwzięcia górnicze i wydobywcze są niemożliwe bez bezpiecznego zaopatrzenia w energię i surowce. W trakcie dialogu socjalnego w tego typu inicjatywach pracodawców pracobiorcy udowodnili, że są zaangażowanymi partnerami. W trakcie działania komisji – w duchu innowacji konkurencyjności – liczne tematy zostały i zostaną uzgodnione. W zasadnicznym interesie pracodawców leży eksploatowanie przedsięwzięć wydobywczych, poprawa konkurencyjności. Dlatego też tematyki związane z gospodarką mogą przede wszystkim liczyć na zainteresowanie. Takimi odpowiedziami na wyzwania gospodarki światowej są np:
Ważna jest jednocześnie sprawa zdrowia i bezpieczeństwa. W toku dialogu społecznego w przemyśle wydobywczym powstało porozumienie mające na celu zahamowanie utraty zdrowia spowodowane przez krzemianem kryształowy. Dokument stworzony pomiędzy EMCEF i organizacjami pracodawców unijnych ma przykładową wartość pod względem rozszerzenia go również na unię. W unii rozpoczęto szeroką dyskusję zawodową i polityczną na rzecz umacniania praw pracobiorców i odpowiedzialności socjalnej przedsiębiorstw. Punktem wyjściowym do tego jest Zielona Księga wydana w czerwcu 2001 roku (COM /2001/ 366 final: Green paper on Promoting a European framework for Corporate Social Responsibility. funkcjonowanie węgierskiej komisji dialogu branżowego w przemyśle górniczym – z aspektu pracodawców Powołanie instytucji dialogu socjalnego zostało oreślone jako warunek przystąpienia Węgier do unii. W górnictwie ów dialog nie obył się bez wstępnych okoliczności, restrukturyzacja również na Węgrzech wywołała ścisłą współpracę organizacji pracodawców i pracobiorców. Powstała w 1992 roku jako organizacja zawodowa dla urzeczywistnienia interesów pracowadców, reprezentująca już dziś całość górnictwa Węgierska Federacja Górnictwa, która od samego początku nawiązała dobrą współpracę ze Związkiem Zawodowym Pracowników Górnictwa i Energetyki. Komisja dialogu branżowego w przemyśle górniczym została powołana w maju 2003 roku, od tego czasu stale działa i osiąga znaczące wyniki. Spośród tych wyników warta jest podkreślenia - z aspektu pracodawcy – skuteczna inicjatywa na rzecz zwiększenia kwoty CO2. Okazało się bowiem, że Węgry na początku liczyły się z nierealnie niską wielkością, która ani do rozwoju, ani do eksploatowania intniejących mocy nie zabezpieczyłaby wystarczającej kwoty. Rząd doceniał wólne wystąpienie i uzasadnione zwiększenie zapotrzebowania i przekazał Komisji UE, która je przyjęła. Z punktu widzenia pracodawców w ramach dialogo branżowego również najważniejsza jest tematyka gospodarki i konkurencyjności.Dlatego wspólnie ze zw. zaw. PGE (BDSZ) nalegamy na kwestie bezpieczeństwa energetycznego, nalegamy na unowocześnienie polityki energetycznej w związku z eksplozją cen ropy naftowej, oraz opracowanie narodowej strategii dot. Majątku mineralnego. Chodzi o taką strategię, która kierując się interesem gospodarki narodowej przyznaje priorytet górnictwu przez zrewidowanie nadmiernych wymogów ekologicznych i modyfikacje. Studium, sporządzone do Narodowego Planu Rozwoju z szerokim udziałem merytorycznym pracodawców – mające na celu intensywne wykorzystanie zasobów naturalnych (którego organiczną część stanowi adaptacja „strategii czystego węgla” na Węgrzech) w ramach dialogu branżoweg strona pracobiorców również dalekoidąco wspiera. W sprawie szczególnie dotyczącej pracobiorców – w kwestii ramowej umowy zbiorowej dla branży – w nabliższej przyszłości rozpoczynają się negocjacje w Komisji dialogu branżowego w górnictwie.
|